“Onze medewerkers zijn ons menselijk kapitaal, daar moeten we heel goed voor zorgen.”
Van werkdruk naar werkgeluk. Bij Kinderopvang Zeeuws-Vlaanderen weten ze er alles van. Binnen een werkomgeving met kleine kinderen, waar er veel van de medewerkers gevraagd wordt en waar er regelmatig sprake is van een personeelstekort, is dit een actueel onderwerp. In aanloop naar de Week van de Werkstress (13 tot en met 17 november) spraken we met Babs van der Graaf (Manager P&O), Daniëlle van de Wege (Intern Begeleider & Voorzitter Ondernemingsraad) en Rianne Vons (Bestuurder) over welke acties de kinderopvang realiseert om werkstress te voorkomen.
Bij Kinderopvang Zeeuws-Vlaanderen zijn zo een 400 medewerkers werkzaam, verspreid over allerlei vestigingen en locaties. Hoe hou je dan grip op eventuele werkdruk en de stress die hiermee gepaard gaat? Daniëlle: “We vinden het enorm belangrijk dat er een positieve sfeer heerst binnen de organisatie, daar zetten we dan ook erg op in. Als het werkgeluk hoog is, zorgt dit automatisch voor minder verzuim. Dat is goed voor de medewerkers en op zijn beurt goed voor de organisatie. Als je je goed voelt op je werk, straal je dit uit, vooral richting de kinderen. Dat is natuurlijk wat we willen bereiken.” Rianne vult aan: “Eerlijk is eerlijk, we hebben hier dagelijks een pittige klus te klaren. Ook wij hebben te maken met personeelstekorten, een groeiend aantal kinderen per groep en we vragen een hoge mate van flexibiliteit. We beseffen ons als geen ander dat onze medewerkers ons menselijk kapitaal zijn, daar moeten we heel goed voor zorgen.”
Waarborgen van werkgeluk
De opvang timmert hard aan de weg om werkgeluk zoveel mogelijk te faciliteren. “Binnen mijn rol als manager P&O ben ik hier dagelijks mee bezig. In de basis zetten we in op scholing, de ontwikkeling van onze medewerkers, (online) studiebijeenkomsten en het voorkomen van verzuim. Daarnaast doen we al heel veel om het werkgeluk te stimuleren. Ik merk in de praktijk dat het vooral heel belangrijk is dat medewerkers ervaren dat ze zelf een bepaalde invloed kunnen uitoefenen en een invulling kunnen geven aan het werk dat ze doen, binnen de kaders van het beleid van onze opvang. Zo is onze organisatie opgebouwd op basis van zelforganiserende teams. Deze teams krijgen veel verantwoordelijkheden en maken zelf de roosters. Vooral dit laatste is erg belangrijk, het geeft de medewerkers namelijk een groot gevoel van vrijheid. Ik ben ervan overtuigd dat dat bevorderlijk is voor het werkgeluk”, vertelt Babs. Dat ze erg gepassioneerd is over dit onderwerp, is wel duidelijk. Enthousiast gaat ze verder: “We praten graag mét elkaar in plaats van over elkaar. Het sociale aspect is binnen de opvang ontzettend belangrijk, juist omdat we als organisatie zo verspreid werken. We voeren teamgesprekken in plaats van individueel en hebben een welzijnsbudget. Dit om de sociale interactie zoveel mogelijk te stimuleren en de medewerkers met elkaar te binden.” Rianne valt lachend in: “We grijpen dan ook alle mogelijkheden aan om regelmatig een feestje te bouwen. We zijn gek op borrels, muziek en lekker eten samen!” Daniëlle beaamt dit volledig: “Ik vind echt dat we een familie zijn inmiddels, mijn omgeving zegt ook regelmatig dat het zo opvalt dat we naast het werk ook veel leuke dingen doen samen!”
'Niet voor elkaar, maar met elkaar'
Mentale én fysieke gezondheid
Naast het stimuleren van werkplezier en de mentale gezondheid van de medewerkers, is er ook nog de fysieke gezondheid. Hoe hou je je medewerkers fit en gezond in een omgeving waar ze blootgesteld worden aan allerlei virussen? Daniëlle: “Medewerkers kunnen een beroep doen op een financiële bijdrage om te sporten. We doen mee aan de Week van de Vitaliteit, Fit2Work en dat soort initiatieven om meer te bewegen. Ook bedenken we regelmatig iets laagdrempeligs, zoals een stappenchallenge.” Rianne vult aan: “Maar denk naast bewegen ook aan allerlei andere fysieke onderwerpen waar we oog voor hebben. Zo besteden we middels studiebijeenkomsten aandacht aan Positieve Gezondheid, een goede nachtrust, de hormoonhuishouding, time management, stressmanagement en alles wat maar relevant kan zijn voor het welzijn van onze medewerkers.” De lijst met onderwerpen die de dames als voorbeeld geven is lang. “Vergeet ook niet de zaken die we doen op het gebied van ergonomisch werken en op de juiste manier tillen, maar bijvoorbeeld ook financiële gezondheid. Eigenlijk kunnen medewerkers over van alles en nog wat bij ons aankloppen”, aldus Babs.
Signaleren van en omgaan met werkstress
Natuurlijk is het niet allemaal rozengeur en maneschijn en doet niet elke medewerker enthousiast mee aan alle initiatieven. Ook binnen Kinderopvang Zeeuws-Vlaanderen is er sprake van werkdruk. Babs: “De inzet van onze medewerkers is direct gekoppeld aan het aantal kinderen. Onze roosters zijn dus erg wisselend en veranderingen vinden vaak last-minute plaats. Als er een dienst open blijft staan, neemt de druk natuurlijk erg toe en wordt er meer van onze mensen gevraagd. Uiteindelijk komt het altijd goed, maar de stress kan dan zeker even toeslaan. Daarnaast is het werken met kinderen een ontzettend verantwoordelijke baan. Alles wat je doet, heeft direct een effect op de kinderen en we zijn ons heel erg bewust van dat effect. Het omgaan met kinderen die erg lastig gedrag vertonen bijvoorbeeld, zorgt voor druk bij zowel de medewerker in kwestie als bij de directe collega’s van die medewerker.” We vroegen Rianne wat de opvang doet om deze stress te signaleren en welke hulp er geboden wordt. “Het is heel belangrijk dat dit vroeg gesignaleerd wordt. We zijn een redelijk platte organisatie en we hopen dat collega’s dit onderling snel signaleren binnen hun eigen team en zorg voor elkaar hebben. Elk team heeft een senior en een unitmanager, welke in heel nauw contact staan met Babs. Samen houden ze goed in de gaten of het goed gaat met alle teams. Gaat het goed met de medewerkers? Dan gaat het goed met de kinderen. Als we stress signaleren, kijken we eerst, in samenwerking met Babs, of de senior en unitmanager daar een rol in kunnen spelen. Daarnaast bieden we hulp aan van een van onze interne coaches. Bij deze persoon kan je op een hele laagdrempelige manier terecht om alles even op een rijtje te zetten en samen te zoeken naar een passende oplossing.” Babs: “Als een medewerker liever met iemand buiten de organisatie praat, bieden we een externe coach aan. We hebben vaste partners waar we mee samen werken op dit gebied.” Rianne valt in: “Wat ik vooral heel fijn vind binnen onze cultuur, is dat we dit ook gewoon heel normaal vinden. We maken dit niet zwaar of groot. Er is altijd iemand waar je op terug kan vallen, dat helpt enorm.”
“Er is altijd iemand waar je op terug kan vallen, dat helpt enorm.”
Tot slot vroegen we de dames wat ze aan organisaties willen meegeven die nog niet zoveel ondernemen op dit gebied, maar wel willen werken aan het werkgeluk en Positieve Gezondheid. Danielle: “Luister naar je medewerkers en betrek ze vooral bij het vinden van een weg die bij hen en de organisatie past. Korte lijntjes, oog hebben voor de medewerker en betrokkenheid zijn wat mij betreft de belangrijkste randvoorwaarden.” Babs knikt: “En het hoeft echt niet altijd heel groot te zijn. Begin klein en organiseer eens iets ludieks om de organisatie letterlijk en figuurlijk in beweging te krijgen. Met kleine stapjes vooruit kom je er uiteindelijk ook.” Rianne: “Vergeet echter niet dat de medewerkers zelf ook een stap moeten nemen, je bent zelf ook verantwoordelijk voor jouw eigen (werk)geluk. Biedt in ieder geval als organisatie wel allerlei mogelijkheden aan en pak je verantwoordelijkheid. Dat doen wij in ieder geval wel. Uiteindelijk hopen we dat de kartrekkers en enthousiastelingen binnen onze opvang de rest ook meeneemt in een toename van werkplezier!”
Wil je meer weten over het voorkomen van werkstress en de inzet van Positieve Gezondheid? Neem dan contact op met ons!
Tips van Kinderopvang Zeeuws-Vlaanderen omgaan met werkstress
“Medewerkers zijn ons menselijk kapitaal. Daarom staat het onderwerp positieve werkbeleving en werkplezier hoog op onze agenda. Het is van groot belang dat medewerkers zich gezien en gehoord voelen. We delen graag wat tips!”
- Laat je medewerkers een bepaalde mate van invloed en vrijheid ervaren. Uiteraard binnen de kaders van het beleid, maar geef ze mogelijkheden om zelf mee te denken en een bepaalde invulling te geven aan het werk dat ze doen.
- Stimuleer het sociale aspect binnen de organisatie. Zorg ervoor dat er tijd, ruimte en budget is om teambuilding te stimuleren en er mogelijkheden zijn om ook niet-werk gerelateerd samen te zijn.
- Onderschat het belang van een goed feestje op zijn tijd niet! Grijp allerlei mogelijkheden aan om successen te vieren, organiseer borrels en denk aan kleine attenties tijdens de feestdagen of bepaalde mijlpalen.
- Zorg ervoor dat er altijd iemand beschikbaar is waar de medewerkers op kunnen terugvallen. Denk naast de leidinggevende en collega’s ook aan een vertrouwenspersoon, interne coach of een externe partners. Maak dit niet zwaar of groot, maar juist heel laagdrempelig. Iedereen heeft wel eens behoefte aan een goed gesprek, even het hart te luchten of samen op zoek te gaan naar oplossingen.
- Besteed aandacht aan diverse onderwerpen binnen Positieve Gezondheid. Dit kan op allerlei manieren, denk aan workshops, scholing, online studiebijeenkomsten of tijdens teammeetings.
- Naast het mentale vlak is de fysieke gezondheid ook belangrijk om werkstress te verminderen. Kijk wat je als organisatie kan doen op het gebied van sport en bewegen, gezonde voeding, onderwerpen als een goede nachtrust etc.
- En tot slot; wil je stappen ondernemen op het gebied van werkdruk en/of werkgeluk? Kies vooral een route die bij jouw organisatie en mensen past, betrek je medewerkers bij dit proces!
