Gezonder leven
We hechten veel waarde aan het leiden van een betekenis en zinvol leven, waarbij we actief mee willen doen en ons energiek willen voelen. Het gaat bij gezondheid niet alleen om 'niet ziek zijn’. Dit blijkt ook uit het onderzoek van Machteld Huber, arts, onderzoeker en de grondlegger van het concept Positieve Gezondheid.
Het draait dus niet alleen om onze fysieke of mentale gezondheid. Er zijn veel meer aspecten die een belangrijke rol spelen bij het creëren van een gezonder en positiever leven. Positieve Gezondheid richt zich niet op ziekte of beperking, maar op datgene wat voor ons persoonlijk van betekenis is. Én op onze mogelijkheden om om te gaan met alles wat we tegenkomen in ons leven (veerkracht). Ben jij in staat om met tegenslagen om te gaan en wat of wie helpt jou daarbij? En wat is in jouw leven voor jou écht belangrijk?
Wat kan je hier lezen over positieve gezondheid?
1. De zes dimensies van positieve gezondheid
Als je het hebt over Positieve Gezondheid gaat dit over een brede blik op gezondheid. Er zijn zes pijlers die samen onze gezondheid vormen. Allereerst heb je je lichaamsfuncties: hierbij gaat het over je fysieke gezondheid, dus hoe fit en energiek je je voelt. Ten tweede heb je je mentale welzijn: hierbij gaat het over je emotionele balans en hoe je bijvoorbeeld omgaat met stress. Als je bijvoorbeeld sterk bent en goed met moeilijke situaties kunt omgaan, hoef je je om dit deel geen zorgen te maken.
Naast deze twee, zijn er nog vier andere pijlers: zingeving (de betekenis en zin van je leven), kwaliteit van je leven (hoe tevreden je bent met je leven), meedoen (sociale betrokkenheid en meedoen in de samenleving), en als laatste het dagelijks functioneren (hoe je je dagelijkse taken aankan). Het idee is dat deze stukjes samen een gezond en positief leven vormen, en dit gaat natuurlijk verder dan niet-ziek zijn.
Benieuwd hoe het met jouw Positieve Gezondheid staat? Ga naar de vragenlijst en ontdek hoe jij ‘scoort’ op de verschillende aspecten van Positieve Gezondheid.
2. Positieve gezondheid in
tijden van de pandemie
Als we terugblikken op de tijd van Corona, kunnen we belangrijke lessen trekken uit Positieve Gezondheid die vandaag de dag nog steeds super relevant zijn. Zoals eerder beschreven draait gezondheid niet alleen om het vermijden van ziekte, maar ook het focussen op onze mentale gezondheid speelt een belangrijke rol. De stress en onzekerheid van de pandemie hebben benadrukt hoe belangrijk het is om emotioneel stabiel te zijn en sterk en flexibel om te kunnen gaan met uitdagingen. We hebben geleerd om aandacht te besteden aan onze eigen mentale gezondheid en die van anderen. Iets wat ons vandaag de dag nog steeds erg bezighoudt.
3. Digitale gezondheidsapps en positieve gezondheid
De laatste jaren zijn mindfulness-apps, gezondheidsapps en apps die onze positieve gezondheid bevorderen bijna niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Laten we eens kijken naar de dimensie van mentale gezondheid. Er zijn apps zoals Headspace en Calm die mindfulness- en ontspanningsoefeningen aanbieden om je mentale gezondheid te versterken en stress te verminderen. Ze dienen als een persoonlijke gids naar een stabiele mentale gezondheid en helpen je om sterk en veerkrachtig te zijn.
Maar het gaat verder dan dat. Digitale gezondheidsapps brengen ook zingeving. Apps zoals fabulous en Habitica helpen je om persoonlijke doelen te stellen en betekenis te vinden in je dagelijkse activiteiten, wat een gevoel van voldoening en richting geeft. En laten we de sociale dimensie niet vergeten. Apps zoals FitBit en Strava bevorderen sociaal contact en gemeenschapsbetrokkenheid, waardoor je in verbinding blijft met anderen en samenwerkt aan je gezondheidsdoelen.
4. Positieve gezondheid in het onderwijs
Het toepassen van Positieve Gezondheid in scholen is een waardevolle aanpak om leerlingen te helpen zich goed te voelen, zowel op school als in het leven buiten school. Het begint met ervoor zorgen dat docenten en leerlingen begrijpen waarom Positieve Gezondheid belangrijk is. Dit kan worden gedaan door gesprekken, informatiebijeenkomsten en het delen van eenvoudige informatie.
Een belangrijk deel van deze aanpak is het creëren van een plek waarin leerlingen zich gesteund en welkom voelen. Het moet een plek zijn waar leerlingen zich niet schamen om te praten over hoe ze zich voelen, inclusief hun zorgen en emoties. Het aanleren van sociale en emotionele vaardigheden is ook heel belangrijk. Scholen kunnen ervoor zorgen dat leerlingen leren hoe ze met hun emoties kunnen omgaan, hoe ze met anderen kunnen samenwerken en hoe ze problemen kunnen oplossen. Dit helpt hen om beter met stress en relaties om te gaan.
Daarnaast moedigen scholen steeds meer gezond gedrag aan. Dit betekent dat ze sport en beweging aanbieden, en ook gezonde maaltijden serveren in de schoolkantine. Er zijn programma's voor weerbaarheid en activiteiten gericht op elkaar helpen en samenwerken. Zo leren leerlingen gezonde gewoonten aan en krijgen ze gezondheidsvaardigheden. Het wordt normaler om gezond te leven en jezelf hierin te blijven ontwikkelen.
Zorgen voor gezondheid, dat begint bij kinderen
Niet alleen op school, maar ook thuis, bij de verenigingen en op de kinder opvang kun je aan de slag met Positieve Gezondheid.
Chantal Walg, auteur en onderzoeker: “Ik geloof dat de zorg voor gezondheid al veel eerder begint dan binnen de huidige ziektezorg. Wanneer we al jong leren wat gezondheid is en wat we kunnen doen om gezond te zijn en te blijven, dan hebben we daar in de toekomst allemaal profijt van. Op school of binnen je gezin leren dat niet alleen bewegen en gezond eten, maar ook het hebben van bijvoorbeeld een doel in je leven en vrienden, dankbaar zijn, balans ervaren en grenzen aan kunnen geven eveneens van groot belang zijn voor onze gezondheid, is goed om al jong mee te krijgen.
Willen we echt iets fundamenteels veranderen aan hoe we aankijken tegen gezondheid en ermee omgaan, is het goed om te beginnen bij kinderen. Dit is ook waarom er een nieuw boek is ontstaan: ‘Anders op zoek naar gezondheid‘ In het boek gaat de avontuurlijke Anders op zoek naar wat gezondheid is. Het boek bestaat uit korte verhalen over gezondheid, in begrijpelijke en aansprekende taal. En gezondheid blijkt toch iets anders dan Anders van tevoren dacht. Vooral dat ‘je eigen regie kunnen voeren’ de rode draad is, is een bijzondere ontdekking!
Alle info over het boek en aanverwante zaken, vind je op de bijbehorende website Anders op zoek naar gezondheid.
Of lees hier het artikel op de onderwijscommunity over het boek en achtergrond van de auteur: Anders op zoek naar gezondheid; Positieve Gezondheid - Onderwijscommunity.
5. Positieve gezondheid op de werkplek
Positieve Gezondheid op de werkplek draait om het creëren van een werkomgeving waarin je je niet alleen productief voelt, maar ook goed in je vel zit. Werk is een belangrijk deel van ons leven, en het is belangrijk om ervoor te zorgen dat het niet alleen draait om taken afvinken, maar ook om je welzijn.
Lees hier daarom een aantal tips om positieve gezondheid toe te passen op je werk:
Beweging is belangrijk. Laat die bureaustoel af en toe achter je en sta op, beweeg je spieren en maak een korte wandeling door het kantoor. Het is geweldig voor je lichaam en kan je energie en aandacht verbeteren. Daarnaast is gezond eten een sleutel tot positieve gezondheid. Probeer die suikerrijke snacks te vermijden en kies voor gezonde opties. Wat je eet, heeft invloed op je energieniveau en je vermogen om scherp te blijven.
Het nemen van pauzes is ook heel belangrijk voor je mentale welzijn. Adem diep in en ontspan. Het kan je helpen om stress te verminderen en je gedachten op te frissen. Daarnaast draagt dit bij aan een positievere houding. Een positieve houding kan een wereld van verschil maken. Probeer negatieve gedachten om te buigen naar positieve en focus op wat je wel kunt bereiken.
Iets wat je werk (nog) leuker kan maken, is het hebben van een sterke relatie met je collega’s. Steek daarom voldoende tijd en energie om deze band te versterken. Je ziet je collega’s misschien nog wel vaker dan je eigen gezin, dus dat is niet geheel onbelangrijk! Tot slot, vergeet niet om een goede balans te vinden tussen werk en privé. Overwerken kan leiden tot vermoeidheid, dus zorg ervoor dat je ook tijd hebt om te ontspannen en te genieten van je vrije tijd.
Inzicht in de vitaliteit van jouw organisatie?
Ben je werkgever en ben of wil aan slag met de vitaliteit en inzetbaarheid van je medewerkers? Op Vitaal bedrijf kan je een scan (laten) invullen. Dat geeft inzicht in hoever je bent. Er staan tips over vitaliteitsaanbod en het begeleiden van medewerkers naar een gezonde leefstijl. Het creëren van een gezonde werkomgeving helpt je medewerkers gezonde keuzes te maken. Het zorgt ervoor dat ze lekker in hun vel zitten of als het niet zo goed gaat, tijdig bij je an de bel trekken.
6. Voeding en positieve gezondheid
Voeding is een sleutel tot positieve gezondheid en welzijn. Het draait niet alleen om je uiterlijk, maar ook om hoe je je voelt en functioneert. Hier zijn enkele eenvoudige tips die je kunt toepassen in je dagelijks leven:
- Varieer je voeding: Zorg voor diversiteit in je maaltijden. Probeer verschillende soorten groenten, fruit, granen en eiwitten in je dieet op te nemen. Op die manier krijg je een breed assortiment aan voedingsstoffen binnen.
- Blijf gehydrateerd: Drink voldoende water gedurende de dag om je lichaam goed te laten functioneren. Water is essentieel voor je gezondheid en energie.
- Snack slim: Kies verstandige snacks wanneer je behoefte hebt aan een tussendoortje. Opties zoals noten, yoghurt of vers fruit kunnen gezonde keuzes zijn om je energie op peil te houden.
- Luister naar je lichaam: Let op de signalen die je lichaam je geeft. Eet als je honger hebt en stop als je verzadigd bent. Leer het onderscheid maken tussen echte honger en emotionele eetlust.
- Geniet van je maaltijd: Neem de tijd om te genieten van je eten en waardeer de smaken. Het nemen van een pauze om te proeven en te genieten van je maaltijd kan je eetervaring verbeteren en je meer voldoening geven.
